25/11/2025

ჯაფარა

კიდევ ერთი წიგნი, რომელმაც შეიძლება შეგიცვალოთ წარმოდგენა "განსხვავებულ" ბავშვებზე...
ამ წიგნმა ერთი მოსწავლე გამახსენა, აუტისტური სპექტრით... მეორე კლასში იყო მაშინ. მცენარეთა ფოთლების გამოსახულებებიანი ნახატი მივეცი გასაფერადებლად. გამიხარდა, ყველა ფერი შესაბამისად გამოიყენა, მაგრამ ერთი ფოთოლი ხელუხლებლად დაეტოვებინა. ფურცელი უკან დავუბრუნე - ,,ეს ერთი ფოთოლი დაგრჩენია"... მან კი თავდაჯერებული იერით მომაწოდა ისევ უკან - ,,არა, ეს თოვლიანი ფოთოლია და თეთრად იმიტომაც დავტოვეო", (აშკარად გაუკვირდა და ცოტა გაბრაზდა კიდეც, მე რომ ვერ მივხვდი). ჰოდა, ასე მაჯობა წარმოსახვასა და შემოქმედებითად აზროვნებაში 💖


09/11/2025

,,თევზი ხეზე"

    ,,ადამიანებს ჰგონიათ, სიტყვები ,,ნელი მკითხველი" ყველაფერს ამბობს ჩემ შესახებ. თითქოს თუნუქის ქილაში ჩასხმული მზა წვნიანი ვიყო, რომელსაც ზედ ინგრედიენტები აწერია. ინგრედიენტებს თუ წაიკითხავ, ყველაფერს გაიგებ. მაგრამ წვნიანში ბევრი ისეთი რამეა, რაც იარლიყზე არ წერია, მაგალითად, როგორი სუნი და გემო აქვს, ან რამდენად გაგათბობს, როდესაც მიირთმევ. მგონი, ჩემს შემთხვევაშიც ასე უნდა იყოს: მხოლოდ ,,ნელი მკითხველი" ვერ გამოხატავს იმას, რაც ჩემშია". 



08/11/2025

"როსი"

     ,,კიბოს ერთ-ერთი ყველაზე ცუდი მომენტი იყო, როცა. სკოლამ გააკეთა ისეთი რაღაც, რაც, ისევ და ისევ, ზრდილობიან ჟესტად იყო ჩაფიქრებული. რადგან ოპერაცია ზაფხულის ბოლოს გავიკეთე, პირველ კვირაში გაკვეთილები გავაცდინე, სანამ გამოვკეთდებოდი. სკოლაში დაბრუნების პირველ დღეს უზარმაზარი ბარათი დამახვედრეს, რომელზეც მასწავლებლებსა და ჩემს კლასელებს რაღაცები მიეწერათ.
     ზედ უამრავი მინაწერი იყო. ,,გამოჯანმრთელდი!", ,,ვწუხვართ, რომ ავად ხარ!", და რა თქმა უნდა, მარად სასარგებლო ,,გულს ნუ გაიტეხ!".
     ამაზე თავზარი დამეცა. ოპერაციიდან რამდენიმე კვირა იყო გასული და რამდენიმე გაყვითლებულ დაჟეჟილობას თუ არ ჩავთვლით, საკმაოდ ნორმალურად გამოვიყურებოდი. თუმცა ეს ბარათი აცხადებდა: ,,ამიერიდან დაივიწყე მისტერ ნორმალურობასავით სკოლაში ჩუმად შემოპარვა". ისეთი გრძნობა მქონდა, თითქოს ვიღაცამ ჩემს თავზე დიდი მანათობელი აბრა დაკიდა, რომელიც ყველას ატყობინებდა, რაც შემემთხვა. აი, ესაა ის ავადმყოფი ბავშვი!"


28/05/2025

N27 შეკითხვა

დავუშვათ, შექმნეს ხელოვნური უჯრედი. იგი წარმოადგენს ნახევრადგანვლადი მასალისგან დამზადებულ ტომსიკას, რომელიც ავსებულია წყალხნსარით. ეს მასალა გამტარია წყლისა და მონოსაქარიდების მიმართ, მაგრამ გაუმტარია საქაროზას მოლეკულებისათვის. ტომსიკა („უჯრედი“) მოათავსეს  მინის ჭურჭელში სხვა ხსნართან ერთად, რომელიც გარემოს როლს ასრულებს. 

ა) უწყვეტი ისრებით აღნიშნეთ გახსნილი ნივთიერებების დიფუზიის მიმართულება (როგორც უჯრედისკენ, ისე - მისგან), ხოლო წყვეტილი ხაზით აღნიშნეთ ოსმოსის მიმართულება (თუ ის ხდება მოცემულ სიტუაციაში).

ბ) როგორია მინის ჭურჭელში მოთავსებული ხსნარი („გარემო“) უჯრედის შიგთავსთან შედარებით - ჰიპოტონური, იზოტონური თუ ჰიპერტონური?

გ) როგორი იქნება უჯრედის ტურგორული მდგომარეობა - ის შეიჭმუხნება, გაიბერება თუ უცვლელი დარჩება?

დ) როგორი იქნება საბოლოოდ გახსნილი ნივთიერებების კონცენტრაცია თითოეულ ხსნარში („გარემოში“ და „უჯრედში“) - ერთნაირი თუ განსხვავებული?



27/05/2025

N26 შეკითხვა

რატომ არ წარმოადგენს ნატრიუმ-კალიუმის ტუმბო Na+ და K+ იონების კოტრანსპორტერს?



N25 შეკითხვა

სატრანსპორტო ცილების რომელი ტიპი იქნება ყველაზე ჭარბად ლიზოსომის პლაზმურ მემბრანაში?



N24 შეკითხვა

რატომ აქვს სიცოცხლის შესანარჩუნებლად უჯრედის მემბრანას უდიდესი მნიშვნელობა?



N23 შეკითხვა

აღწერეთ გზა, რომელსაც გაივლის გლიკოპროტეინი, ვიდრე ის უჯრედგარე მატრიქსის შემადგენელი ნაწილი გახდება. მემბრანული ტრანსპორტის რომელი ფორმა უზრუნველყოფს ამ პროცესს?



N22 შეკითხვა

უჯრედის ზრდის პროცესში იზრდება მისი პლაზმური მემბრანაც. ორი მექანიზმიდან - ეგზოციტოზი და ენდოციტოზი - რომელი უზრუნველყოფს პლაზმური მემბრანის ზრდას?



N21 შეკითხვა

აქვაპორინი გაუმტარი არხია ჰიდროქსონიუმის იონის (H3O+) მიმართ, რომელიც ზომით ძალიან ჰგავს წყლის მოლეკულას, თუმცა, ამავე დროს, აქვაპორინი თავისუფლად ატარებს გლიცერინის გაცილებით მსხვილ მოლეკულას. რა უნდა იყოს ამგვარი შერჩევითობის მიზეზი?